We vergeven niet zo graag als Allah…

Tijdens Dag 9 van “Dream Big” – een 10-daagse introductie in de taal van de Quran met Ustadh Nouman Ali Khan – leidt de vraag van een deelnemer tot een prachtig intermezzo over vergiffenis. De man merkte op dat hij zich schuldig voelde omdat hij zijn hele leven de Quran “verkeerd” had gelezen, dat hij woorden niet of fout had verstaan doordat hij de grammatica van de taal niet beheerste.
De vraag die hem bezighoudt: “Zal Allah ons vergeven voor het feit dat we al die tijd de Quran verkeerd hebben gelezen?”

Nouman Ali Khan reageert meteen en heel nadrukkelijk: 

Ik wil niet dat iemand zich schuldig voelt! Allah heeft ons deze godsdienst niet gegeven opdat we spijt zouden hebben over ons verleden! Een van de belangrijkste doelstellingen van de Quran is:

اِنَّ فِىۡ ذٰلِكَ لَذِكۡرٰى لِمَنۡ كَانَ لَهٗ قَلۡبٌ

Inna fi dhalika la dhikra liman kana lahu qalb (Edele Quran 50:37)

“Dit bevat ongetwijfeld een krachtige aanmaning
voor iemand die een hart heeft!”

Alles wat met je hart te maken heeft, de meest uitvoerige beschrijving van hoe je hart zich hoort te voelen, staat in de Quran. Daarin leer je over mensen die een leven vol zonde, fouten en  onachtzaamheid tegenover God hebben geleid. Lees je daar dat ze zich nu voor de rest van hun leven schuldig moeten voelen? 

Allah geeft meer om mijn hart dan ik doe. Allah maakt me dus niet te schande over de fouten of nalatigheid in mijn verleden. Hij vraagt slechts één ding van mij: verricht Tawba en werk aan jezelf. Het kan zijn dat je daarna toch weer in de fout gaat. Wat moet je dan doen? Verricht Tawba en werk aan jezelf. Als je daartoe in staat bent, hoef je niet te leven met gevoelens van schuld en schaamte. 

Wij hebben echter een heel andere
manier van denken ontwikkeld.

Ik zal je zeggen waar die vandaan komt. Allah schenkt heel gemakkelijk vergiffenis. Hij doet niets liever. Maar mensen doen dat niet graag. Als je je moeder hebt gekwetst, blijft iets van die pijn hangen, ook al geeft ze je daarna een knuffel.
Yaqoeb (vrede zij met hem) was niet in staat om zomaar al die jaren van emotionele mishandeling door zijn zonen te vergeten. Ze konden echter wel Tawba verrichten. Wie is het die hen trouwens wèl meteen vergiffenis schonk? Allah – Hij wiste alles voor hen uit. Maar Yaqoeb (vzmh) kon het niet meteen. 

De Profeet (vrede en zegeningen zijn met hem) kon het niet opbrengen om Wahshi (die zijn dierbare oom Hamza had vermoord en verminkt) aan te kijken. Hij was nochtans moslim geworden. Wat weten we over mensen die moslim worden? Al hun zonden worden uitgewist. Door wie? Door Allah! Maar hem zien was te pijnlijk voor onze Profeet (vzmh).

Moslim worden is een vorm van Tawbah.
Dat houdt in dat al je slechte daden
worden omgezet in goede daden.
Zo groot is de liefde van Allah!

فَاُولٰٓـئِكَ يُبَدِّلُ اللّٰهُ سَيِّاٰتِهِمۡ حَسَنٰتٍ​ ؕ

fa-ulāika yubaddilu l-lahu sayyiātihim ḥasanātin (Edele Quran 25:70)

“Dus vervangt Allah voor hen hun slechte daden door goede.”

Dat is de belofte van Allah. Maar de Profeet (vzmh) is en blijft maar een mens. Wat hij ziet, is de man die zijn oom heeft verminkt. Het gaat er niet om dat hij het hem niet vergeeft, alleen kan hij dat niet op dezelfde manier doen als Allah. 

Kijken we naar onszelf, in het tijdperk waarin we nu leven, dan zien we dat de mensen de Islam gebruiken. We zijn er zo op uit om mekaar een slecht gevoel te geven. Ik kan ervoor zorgen dat je je schuldig voelt omdat je te laat kwam. Een familielid kan je een slecht gevoel bezorgen omdat je bijvoorbeeld “nooit eens belt”. We zadelen mekaar voortdurend op met schuldgevoelens. Maar nu hebben we iets nieuws ontdekt. We gebruiken de Islam om de ander zich schuldig te laten voelen door te zeggen: “Allah vergeeft het je nooit als je dit doet.”

We gebruiken Allah om iemand
op te sluiten in zijn schuldgevoelens.
Eigenlijk gebruiken we Allah als een wapen.

Nouman Ali Khan

Wat zegt de Quran?
“Verricht Tawbah en ga door met je leven.”
Wat doen de mensen?
“Ik laat niet toe dat je je leven terug oppikt.
Jij moet blijven waar je was. Weet waar je plaats is!”
 

Allah vraagt gewoon dat je vergiffenis vraagt, als teken van nederigheid. Maar mensen eisen een aanhoudende Sajdah (knielen). Het is alsof ze willen dat je hen blijft smeken om vergiffenis, om dan te kunnen zeggen: “Jouw verontschuldiging volstaat niet.” Zelfs God vraagt dat niet! Kan je je voorstellen hoe het zou zijn als we voor elke misstap God moesten blijven smeken om vergiffenis? En dat het dan nog niet goed genoeg zou zijn? We zouden nooit meer overeind kunnen komen!

Jouw schuldgevoel komt dus niet enkel van jezelf. We hebben een maatschappij gecreëerd die ons een cultureel, antropologisch en collectief schuldgevoel oplegt. Je wordt in die samenleving geacht om je voor jezelf te schamen. Je hoort je voortdurend schuldig te voelen over iets.

Hebben we spijt van onze fouten?
Uiteraard!
Moeten we die fouten goedmaken?

Absoluut!
Vragen we om vergiffenis?

Vanzelfsprekend!
Maar daarna moeten we ook

verder gaan met ons leven!

Nouman Ali Khan

Het verhaal van Musa (vzmh) is wat dat betreft één van mijn favorieten. Hij heeft per ongeluk iemand gedood in een poging een slaaf ter verdedigen die werd afgeranseld. Hij heeft de aanvaller namelijk een fikse mep verkocht, iets te fiks. Toen hij later Firaun uitdaagde, sneerde die daarover. Hij had het zo kunnen formuleren: “Heus? Ga jij me zeggen wat goed en fout is? Dus tegenwoordig worden moordenaars profeet?!”

Door die ene fout in je verleden, heb je tegenwoordig volgens heel wat mensen niet meer het recht om te zeggen wat goed of fout is. Wiens logica is dat? Die van Firaun… En het werkt nog ook. Iemand vindt dat hij beter niets kan zeggen, omdat hij zelf ook niet zonder fouten is. Mensen doen alsof dat iets mooi en rechtschapen is. Maar als zonden de reden zijn waarom je niets meer mag zeggen, dan moeten we allemaal voor altijd onze mond houden.

Iemand uit de zaal pikt hierop in:

Als wij een ander onrecht aandoen, dan vragen we Allah om vergiffenis
en Hij schenkt ons die. Ik meen echter te hebben begrepen
dat we ook de vergiffenis van die persoon nodig hebben
om hier niet voor ter verantwoording te worden geroepen.

Dankjewel voor deze vraag! We zitten dan wel in een les Arabisch, maar ik ga hier toch snel op antwoorden.

Allah schenkt vergiffenis aan wie Hij wil. Rasoelullah (vzzmh) is gewond geraakt in Uhud. Goed luisteren! En vergeet dit nooit meer. In zijn aangezicht was hij op drie verschillende plaatsen geraakt. Een speer had zijn helm doorboord en stak in zijn wang. Daarbij had hij verschillende tanden verloren en ze moesten zijn wonde bedekken met modder om het bloeden te stelpen.

Toen hij neerviel, dacht Umar bin Al Khatab (moge Allah tevreden over hem zijn) dat de Profeet (vzzmh) er was geweest. Hij verloor al zijn moed en zeeg gewoon ter plekke neer op het slagveld: “Wat maakt het allemaal nog uit…” Maar de Rasoel (vzzmh) kwam terug tot zich en volgens een van de overleveringen vroeg hij zich luidop af: “Hoe kan Allah een volk leiden dat het bloed van hun Boodschapper vergiet?!”

Meteen na Uhud openbaarde Allah enkele Ayaat. Dit is er één van. Luister goed:

“Jij hebt niet het minste gezag.
of Hij hun berouw wil aanvaarden
of Hij wil ze bestraffen
want zij hebben een groot onrecht aangericht.

Allah bezit alles wat zich in de hemelen bevindt
en alles wat zich op aarde bevindt.
Hij vergeeft aan wie Hij wil
En Hij straft wie Hij wil.

En Allah is extreem vergevensgezind,
liefdevol zorgzaam.”

(Edele Quran 3:128-129)

En wat doen wij?
“IK heb jou NIET vergeven en daarom zal Allah het je ook niet vergeven.
Want ik weet dat Allah je geen vergiffenis schenkt zolang ik het niet doe.”
Wat denk je dat er zal gebeuren op de Dag des Oordeels, wanneer niemand nog in staat zal zijn om te spreken? Alsof je dan je hand kan opsteken om op te merken: “Sorry Allah, maar je staat op het punt om die persoon vergiffenis te schenken. Alleen heb ik hem nog niet vergeven. Dus geef hem toch zeker een weekend in de barbecue want ik zit hier nog mee.”

Denk je nu echt dat het je nog zal interesseren om problemen te maken over iemand anders? Of dat we ons zelfs nog maar zullen afvragen hoe die ander daarmee wegkomt? Zelfs aan de Profeet (vzzmh) heeft Allah duidelijk gemaakt:

Je bent een slaaf, gedraag je ook zo.
Vergiffenis en straf liggen niet in jouw handen.

Hou op te denken dat jij hier iets over te zeggen hebt. Laat het los. Dat maakt deel uit van het leven van een slaaf. Hun zaak is in de handen van Allah! Dat is jouw probleem niet. Jij en ik zijn slaven van Allah, en zij ook. Als zij iets hebben misdaan tegenover mij, dan hebben ze in eerste instantie iets misdaan tegenover Allah. Want Hij heeft hen verboden om iemand onrecht aan te doen.

Allah stelt in de Quran zelfs de vraag:

قُلۡ اَ تُعَلِّمُوۡنَ اللّٰهَ بِدِيۡـنِكُمۡ ؕ

Qul a tuallimoon Allah bi deenikum (Edele Quran 49:16)

“Zeg: Gaan jullie Allah onderrichten over jullie geloof?”

Die obsessie om ervoor te zorgen dat iemand boet voor wat hij deed, leidt er zelfs toe dat we gaan twijfelen aan Allah’s rechtvaardigheid en wijsheid. We mogen niet vergeten dat we enkel Allah’s slaven zijn.

Dat jaagt me de stuipen op het lijf. Die woede kan voortkomen uit verdriet. Dat begrijp ik. Iemand heeft je onrecht aangedaan. Maar je mag niet toestaan dat die pijn van jou een farao maakt. Dat gaat echt te ver! Doe dat jezelf niet aan! Je gaat er aan ten onder! Of Allah hen vergiffenis schenkt of niet … Hij kent hen beter dan jij en ik. Wat ik wel weet, is dat Allah nooit onrechtvaardig zal zijn tegenover mij! Hij zegt:

وَيَشْفِ صُدُورَ قَوْمٍۢ مُّؤْمِنِينَ

wa-yashfi ṣudūra qawmin muʾminīn (Edele Quran 9:14)

“Allah zal de harten van de gelovigen helen.”

Volstaat het voor mij om te horen dat Allah de harten zal genezen? Er zijn mensen die niet willen dat hun hart wordt genezen. Ze houden van die pijn. Heus, ze zijn er aan verslaafd. Ze houden vast aan dat wraakgevoel, ze willen iemand zien afzien. En wie was de eerste die een ander wilde zien lijden? Iblies. Waar denk je dan dat dit verlangen om een ander te zien lijden vandaan komt?

Sjaitaan heeft voor veel meer pijn en ellende gezorgd dan eender wie van ons ooit kan doen. Hij is er al zovele duizenden jaren mee bezig. Dan zou mijn verlangen om Sjaitaan te doen afzien groter moeten zijn dan mijn wens om een ander te laten lijden. Maar toch zeg ik hooguit: “Allah, bescherm me tegen het kwaad dat hij aanricht.” Waarom? Omdat we weten dat Allah hem wel zal aanpakken.

Waar komt toch die onverzadigbare wraaklust vandaan? We horen uiteraard te streven naar rechtvaardigheid. Dat ligt in de aard van de mens. Als je daarvoor in dit leven de middelen vindt, ga je gang. Zijn die er niet, dan hoort de zaak aan Allah toe.

En dan gaan we terug naar de les Arabisch.